Great Expectations – 1001 Films

Nummer 45: Great Expectations – (1946) – R: David Lean – Engeland

Naslagwerk: 1001 Films – blz 216

Dit verhaal van Charles Dickens is een van de meest bewerkte en verfilmde romans van hem. Gek genoeg kende ik dit verhaal niet terwijl ik Oliver Twist wel ken. Deze versie van regisseur David Lean wordt gezien als de beste verfilming en die het meest trouw aan verhaal is gebleven. Later zou hij ook het verhaal van Oliver Twist verfilmen.

In het kort draait het om de jongen Pip (John Mills) die nadat hij een gevangene geholpen heeft, opgroeit bij Miss Havisham (Martita Hunt) en daar de jonge knappe Estella (Jean Simmons) ontmoet en verliefd op haar wordt. Door een geheimzinnige weldoener krijgt Pip de kans om naar Londen te gaan en leeft daar als een heer van stand. De verwachting is dat hij met Estella zal trouwen maar dat loopt allemaal net even anders.

Ik ben eerlijk gezegd niet zo onder de indruk van deze film. En dat ligt niet aan de geweldige regisseur David Lean – die hierna nog vele prachtige films zou maken – en ook niet aan de cast. Het camerawerk voor die tijd was prachtig en werd daarmee de eerste Britse film die een Oscar kreeg voor het camerawerk. Het ligt misschien aan het verhaal zelf of het script, maar ik werd er niet zo in meegenomen. Maar goed, dat is mijn persoonlijke ervaring met deze film natuurlijk. De film heeft nog steeds een hoge score op ImdB en wordt in Engeland nog steeds gezien als een van de beste Engelse film die er gemaakt zijn.

Meet Me in St.Louis – 1001 Films

Nummer 44: Meet Me in St.Louis – (1944) – R: Vincente Minnelli – Verenigde Staten

Naslagwerk: 1001 Films – blz 192

Meet Me in St.Louis is een musical en drama ineen. Deze door Vincente Minnelli geregisseerde film is een film over een gezin. Vader en moeder en veel dochters en een zoon. De verhaallijnen liggen vooral op de dochters en de vader en moeder. Aan de hand van vier seizoenen zien we zo wel de dagelijkse beslommeringen als wel de lastige vraagstukken waar het gezin mee te maken krijgt.

Judy Garland is de grootste naam van deze film, die al in 1939 furore had gemaakt met The Wizard of Oz. Een jaar na deze film trouwde ze met regisseur Minnelli en in 1946 werd hun dochter Liza Minnelli geboren. Garland had een roerig leven en overleed op 47-jarige leeftijd in 1969.

Ook deze film zit vol prachtige liedjes waaronder een heel bekend kerstliedje. Het in Technicolor geschoten drama ziet er nog steeds prachtig uit. Voor mijn gevoel ligt de film dichter bij drama dan musical. Er wordt overigens door iedereen goed gezongen. De jonge Margaret O’Brien die de rol van Tootie speelt, kreeg een speciale jeugd-Oscar. Deze actrice leeft op het moment van schrijven nog en is inmiddels 88 jaar. Er waren Oscar nominaties voor het scenario, camerawerk en muziek. In 1959 is er in de vorm van een tv-film nog een remake van gemaakt.

Ook dit vond ik een fijne film. Ik zag een uitstekende versie op de BBC. Regisseur Vincente Minnelli staat met nog vier andere films in deze lijst dus die zullen later nog wel voorbij komen.

Gentlemen Prefer Blondes – 1001 Films

Nummer 43: Gentlemen Prefer Blondes – (1953) – R: Howard Hawks – Verenigde Staten

Naslagwerk: 1001 Films – blz 281

Gentlemen Prefer Blondes is een onmogelijk product: een CinemaScope van de geest, een kapitalistische Potemkin” – Jonathan Rosenbaum, criticus, 1985

Deze amusante komedie en musical ineen, is een film waarvan de titel zo bekend is en ik hem toch nog steeds niet gezien had. Marilyn Monroe en Jane Russell spelen hier de hoofdrollen. Monroe als Lorelei en Russell als Dorothy. De eerstgenoemde is een echte golddigger en steekt dat niet onder stoelen of banken. De tweede is uit op aandacht en liefde. Er wordt vrolijk verleid en de mannen die in katzwijm vallen (letterlijk en figuurlijk) zijn er in overvloed.

De film zit vol leuke liedjes waarvan ‘Diamonds are a Girl’s best Friend‘ het meest bekend is. Het verhaal is bijna een klucht en door de vaart, de humor en de liedjes verveel je je geen moment. Regisseur Hawks is bekend van de film The Big Sleep en later in zijn carrière maakte hij vooral veel westerns. Eigenlijk was hij van alle markten thuis want er staan maar liefst tien films van hem in dit naslagwerk. Ik verheug me eerlijk gezegd op de andere negen. Ik heb genoten van deze film en zag een uitstekende versie van de BBC.

Ook leuk om te vertellen is dat dit verhaal als eerste gemaakt is als een ‘stomme’ film uit 1928 maar deze moet als verloren gegaan beschouwd worden.

Now, Voyager – 1001 Films

Nummer 42: Now, Voyager – (1942) – R: Irving Rapper – Verenigde Staten

Naslagwerk: 1001 Films – blz 176

Goed beschouwd is Now, Voyager uit 1942 van regisseur Irving Rapper een ‘lelijk eendje, mooie zwaan’-verhaal waarin Charlotte Vale (Bette Davis) gebukt gaat onder een tirannieke moeder. Het gaat zo slecht met haar dat een dokter langskomt. Om te herstellen gaat ze eerst een paar maanden naar een rustoord. Daarna gaat ze op cruise naar Amerika. Die transformatie is zowel fysiek als mentaal een tikkeltje ongeloofwaardig. Al moet gezegd worden dat Davis dat knap speelt. Op de boot leert ze Jerry (Paul Henreid) kennen. Een getrouwde man in een ongelukkig huwelijk maar die daarin blijft vanwege de gezondheid van zijn dochter. Ze nemen een paar keer afscheid van elkaar maar kunnen elkaar toch niet loslaten.

Het is ook een sterke vrouwenfilm waarin Charlotte moet leren om haar eigen leven te leiden en zich niet moet laten leiden door haar moeder. Ze leert ook liefde kennen en krijgt gaandeweg steeds meer zelfvertrouwen. Grappig om te zien is dat Jerry steeds twee sigaretten tegelijk aansteekt en er een aan Charlotte geeft.

De film behoort niet tot de grote filmklassiekers maar mag er toch best zijn. Met twee uur wel aan de lange kant. De slotzin: ”Don’t ask for the moon, we have the stars”, is wel memorabel geworden.

Regisseur Irving Rapper werd maar liefst 101 jaar oud. Hij stierf in 1999, vier weken voor zijn 102e verjaardag.

Ik zag een uitstekende versie op de BBC.

The Lavender Hill Mob – 1001 Films

Nummer 41: The Lavender Hill Mob (1951) – R: Charles Crichton – Engeland

Naslagwerk: 1001 Films – blz 259

Het is misschien goed om te weten dat producent Michael Balcon (die aan de wieg stond van de carrière van Alfred Hitchcock) aan het hoofd stond van de Ealing Studios die in de jaren 50 en 60 succesvolle komedies afleverden. Denk aan films als Kind Hearts and Coronets, Whisky Galore, The Man in the White Suit en The Ladykillers. Deze film uit 1951 met Alex Guiness is een pareltje. Tuurlijk, het zijn de jaren 50 dus het tempo is anders dan we gewend zijn, maar eigenlijk zit je vrij snel in het verhaal. In het kort: Guiness speelt Henry Holland, een bankbediende die dagelijks onder begeleiding van de politie goudstaven van A naar B rijdt. Hij werkt er al twintig jaar en bedenkt een plan om een van de goudladingen te beroven en het goud om te smelten naar souvenirs van de Eiffeltoren. Samen met zijn handlangers gaat dit goed totdat de souvenirs per ongeluk verkocht worden en deze in handen zijn gevallen van een groep Engelse schoolmeisjes. Met name de tweede helft van de film waarin Holland en zijn compagnon Alfred (Stanley Holloway) op de vertrekkende boot van de de meisjes proberen te komen is echt hilarisch en goed uitgevoerd.

De regie was in handen van Charles Chrichton die verantwoordelijk is voor een hele reeks bekende series en films. Het bekende A Fish Called Wanda uit 1988 was een van zijn laatste films. Ik zag de film op de BBC.

A Matter of Life and Death – 1001 Films / Powell & Pressburger

Nummer 40: A Matter of Life and Death (1946) – R: Michael Powell & Emeric Pressburger – Engeland

Naslagwerk: 1001 Films – blz 215

In dit op zich simpele maar originele verhaal draait het om de Engelse vliegenier Peter (David Niven) die boven Amerikaans grondgebied gaat neer storten. Hij krijgt radiocontact met ene June (Kim Hunter) die hem als laatste spreekt. Hij raakt in de ban van haar maar weet dat hij zal sterven omdat hij geen parachute bij zich heeft. Als hij wakker wordt op het strand, is hij in de veronderstelling dat hij in de hemel is. Maar niets is minder waar: hij leeft nog en loopt pardoes June tegen het lijf. Er is echter een probleem. In de hemel hebben ze een fout gemaakt en Peter had in de hemel moeten arriveren. Hemelgids 71 (Marius Goring) wordt naar de aarde gestuurd om hem alsnog op te halen. Peter geeft zich niet zomaar gewonnen want hij is inmiddels verliefd geworden op June en vindt dat hij een tweede kans verdient. Die kans krijgt hij uiteindelijk maar daarvoor moet hij zich wel melden in de hemel voor een rechtszaak.

De film zit vol – voor die tijd – best originele trucages ( van kleur naar zwart wit, stilstaande beelden) en het is verder een amusant verhaal. Prachtige locaties en decors ook. Er werd gefilmd in Technicolor en dat zie je terug. Goede rollen van Niven, Hunter en Livesey – die ook in The Life and Death of Colonel Blimp zat – met zijn kenmerkende stemgeluid. Hij speelde in meerdere films van Powell & Pressburger. In het naslagwerk 1001 Films is te lezen dat de film als propagandafilm werd gebruikt om de gespannen Brits-Amerikaanse betrekkingen te verbeteren. Dat voelt inmiddels wel een beetje achterhaald.

In deze video geeft regisseur Martin Scorsese zijn visie op de film:

Ik heb erg genoten van deze bekende film van het duo Powell & Pressburger. Ik zag een uitstekende versie van de BBC.

Beau Travail – 1001 Films

Nummer 39: Beau Travail (1999) – R: Claire Denis – Frankrijk

Naslagwerk: 1001 films / blz 880

“Wat je ziet is een realistische weergave (…) de Franse legionairs in de woestijn trainen inderdaad halfnaakt in de brandende zon.” Claire Denis, 2011

Beau Travail is misschien wel de meest gewaardeerde film van de regisseur Claire Denis. Na haar doorbraak met de film Chocolat (1988), werd dit haar beste film. Ik had al wat films van haar gezien voordat ik aan deze begon. Zo was hij vorig jaar nog in het Eye te zien, in een 4K restauratie, en draait ook nu nog sporadisch in een filmhuis. Ik heb de versie thuis gekeken en hoewel je wel wat geduld moet hebben, raak je ook snel betoverd door de stijl, het verhaal en de beelden.

De film wordt verteld aan de hand van een voice-over. Dat is die van sergeant Galoup (Denis Lavant) die al lang in het vreemdelingenlegioen zit in de woestijn van Djibouti. Hij kijkt op tegen zijn meerdere Bruno Forestier (Michel Subor) en de komst van de nieuweling maakt hem jaloers. Beau Travail is vooral een krachtige studie naar mannelijkheid, hiërarchie en een zoektocht naar jezelf. Een echte karakterstudie.

In een bijna ritmisch geheel zien we vooral de dagelijkse routines van de soldaten die in de hitte van de woestijn trainen. Het werkt bijna hypnotiserend. In combinatie met de voice-over en de beelden maakt dat het een sterke film.

Het zal niet voor iedereen zijn maar deze film heeft voor mij wel wat.

Wat wel opmerkelijk is dat deze gids het heeft over hij terwijl Claire Denis toch echt een vrouw is….

I Know Where I’m Going – 1001 Films / Powell & Pressburger

Nummer 38: I Know Where I’m Going (1945) – R: Michael Powell & Emeric Pressburger – Engeland

Naslagwerk: 1001 Films – blz 201

Dit is een kleinere en minder bekende film van Powell & Pressburger. Deze in zwart-wit geschoten romantische komedie over een op geld beluste vrouw, die haar naar rijke verloofde op een eiland in Schotland wil is aardig, maar maakt minder indruk dan de rest van hun oeuvre. De film heeft wel prachtige beelden van de woeste natuur van Schotland. De film focust vooral op het land en haar inwoners. Daar zetten ze deze dame tegenover als contrast. Hoofdrol is voor Roger Livesey (die we ook zagen in The Life and Death of Colonel Blimp) en Wendy Hiller. Maar misschien had ik hem niet gelijk moeten kijken na The Life and the Death of Colonel Blimp want dat is nogal een contrast. Maar deze is zeker wel het bekijken waard. Ook hiervan zag ik een gerestaureerde versie (Critirion) uitgezonden door de BBC.

The Life and Death of Colonel Blimp – 1001 Films / Powell & Pressburger

Nummer 37: The Life and Death of Colonel Blimp (1943) – R: Michael Powell & Emeric Pressburger – Engeland

Naslagwerk: 1001 Films – blz 187

Dit is een van de beste films van Powell & Pressburger en onlangs heb ik hem dan eindelijk gezien. Een oorlogsfilm gemaakt in 1943 toen Londen bijna dagelijks gebombardeerd werd door de Duitsers. We volgen Clive Wynne-Candy oftewel Colonol Blimp (Roger Livesey), een veteraan uit de Boerenoorlog, de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. In de laatste oorlog blijkt dat zijn ideeën over hoe je oorlog voert, achterhaald zijn. Voordat we zover zijn, zien we hem in alle drie de periodes waarin hij ook steeds een relatie heeft met een vrouw (die rol wordt drie keer actrice Deborah Kerr gespeeld.) Ook heeft hij gedurende de hele periode vriendschap met een Duitse soldaat. Dit is nog steeds een heel goede film. Het acteerwerk van Livesey, Walbrook en Kerr is uitstekend, het is een meeslepend verhaal en prachtig geschoten in Technicolor. Ik heb zeker wel genoten van deze film. Ik zag de gerestaureerde versie uit 2011 die door toedoen van regisseur Martin Scorsese tot stand kwam. Deze versie werd ook uitgezonden op de BBC. Hieronder legt hij uit wat deze film zo goed maakt. Daaronder de trailer van de film.

North by Northwest – 1001 Films / Alfred Hitchcock in Perspectief

Nummer 36: North by Northwest (1959) – R: Alfred Hitchcock – Amerika

Naslagwerk: 1001 Films – blz 349

Ik had de kans om North by Northwest van Alfred Hitchcock op 70 mm te bekijken. Het Eye had deze geprogrammeerd staan. En ik kan je zeggen: het is een beleving! Door de 70mm heb je haarscherp beeld en springen de kleuren van het doek.

Deze film stamt uit de Amerikaanse periode van Hitchcock en hij had de grote ster Cary Grant tot zijn beschikking. De blondine (het waren altijd blondines in de films van Hitchcock) is Eva Marie Saint (die overigens dit jaar 100 jaar is geworden) en is een belangrijke schakel in dit verhaal. Saint speelt haar kwetsbaar en emotioneel.

Het verhaal kun je nog het beste omschrijven als een spionage-verhaal. Goed beschouwd is de film, zeker met Grant in een keurig blauw pak, een voorloper van de James Bond films. Ook qua actie en spanning. De hoogtepunten zijn de aanval door het sproeivliegtuigje, de ontsnapping over de presidentshoofden bij Mount Rushmore. En ook nog eens knap gedaan voor die tijd.

Ernest Lehman schreef een fantastisch script. Bernard Herrmann maakte de score voor de film. Hij maakte eerder voor Hitchcock al Vertigo (1958) en Psycho (1960). Hitchcock leverde met North by Northwest een van zijn meest iconische films af. Ik kan trouwens iedereen de 50th Anniversary Edition op DVD of Blu-ray aanraden. Die komt nog het meest in de buurt van de 70mm versie. Deze editie staat bovendien vol met extra’s waaronder een aantal zeer interessante documentaires.

Alfred Hitchcock introduceert hier zijn eigen film: