Nummer 24: Rain Man (1988) R: Barry Levinson – Amerika
Naslagwerk: 1001 Films – blz 761
In Rain Man volgen we Raymond (Dustin Hoffman) en zijn jongere broer Charlie (Tom Cruise). Charlie is een tweedehandsautoverkoper die na het overlijden van zijn vader, voor het eerst hoort dat hij een oudere broer heeft. De erfenis is naar zijn oudere, autistische broer Raymond gegaan en dus probeert hij in contact met hem te komen, om zo de erfenis te incasseren. Op dat moment weet hij nog niet dat Raymond autistisch is en in een zorginstelling zit. Hij moet hij al zijn geduld in de strijd gooien om enig contact met hem te krijgen. Gaandeweg leert hij hem beter kennen en ontwikkelen de twee een band die hen dichter tot elkaar brengt.
Vóór Levinson hadden al vele scriptschrijvers en regisseurs geprobeerd om Rain Man te verfilmen maar velen vonden het verhaal ongeschikt of te moeilijk om te verfilmen. Levinson durfde het wel aan en concentreerde zich voornamelijk op de persoonlijke ontwikkelingen van de broers. Het verhaal is vrij eenvoudig gebleven dus blijft er alle ruimte over voor het spel.
Ik had Rain Man al eerder gezien maar ik heb hem voor dit naslagwerk herbekeken en wat Levinson in de eerste helft goed voor elkaar krijgt, is dat niet alleen Charlie de zenuwen van Raymond krijgt maar de kijker ook. De rituelen, de dagelijkse handelingen en de tics van hem zorgden ook bij mij voor dat gevoel. In de tweede helft van de film als Charlie door een aantal gebeurtenissen steeds beter begrijpt waarom hij zijn broer nooit gekend heeft komen de broers dichter bij elkaar.
Het mag geen verrassing zijn dat Hoffman – die tot de lichting ‘method acting’ behoort, – maandenlang autistische mannen bestudeerde om zijn rol zo geloofwaardig mogelijk te kunnen spelen. Dat doet hij met verve. Geloofwaardig maar nooit overdreven. Zijn manier van praten, zijn handelingen en zijn afwendende blik zijn zo goed gespeeld. In het licht van anno 2021 zijn de denk- en kijkwijzen naar mensen met autisme wel enigszins veranderd en zijn bepaalde scènes in Rain Man in dat opzicht wel iets achterhaald.
Cruise, die toen nog lang niet zo groot was als acteur als nu blijft volledig overeind tegenover de ervaren en grote acteur Hoffman. Hoffman en Levinson wonnen een Oscar voor Beste Hoofdrol en Beste Regisseur. Al was Hoffman gedurende de film steeds onzeker over zijn eigen spel.
De volgende films van Levinson staan nog in dit naslagwerk: Diner uit 1982, The Natural uit 1984 en Good Morning, Vietnam uit 1987.