De Afro-Amerikaanse cineast Spike Lee vierde hoogtij in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw met films als She’s Gotta Have it, Do the Right Thing, Jungle Fever en Malcolm X.
In het begin van de jaren 2000 had hij nog wat kleine successen met films als 25th Hour en She Hate Me en wat genre-vreemde films als Inside Man, Miracle at St. Anna en OldBoy maar daarna werd het in Europa rond Lee stil. Niet vanwege zijn werkdrift – hij levert steevast ieder jaar een film af – maar de meeste films van Lee haalde de Nederlandse bioscopen niet en het gros van wat hij maakte verdween in Amerika ook steevast op video en dvd of op de on-demand kanalen.
Maar vorig jaar kwam Lee terug met een film die zowel omstreden als onwaarschijnlijk leek. BlacKkKlansman speelt zich af in de jaren 70 en gaat over Ron Stallworth (John David Washington) – de zoon van – een zwarte politie agent die al vrij snel als undercover agent aan de slag wil. Op een dag legt hij contact met de Ku Klux Klan (KKK) en doet zich voor als blanke die graag wil aansluiten bij een nieuw op te richten divisie van de club. De KKK hapt toe maar er is een probleem want hij is zwart. Zijn Joodse collega Flip Zimmerman (Adam Driver) doet zich voor als Stallworth. Zimmerman als de infiltrant en Stallworth als de contactpersoon.
Hoe absurdistisch en onwaarschijnlijk het verhaal ook lijkt, het verhaal is werkelijk zo gegaan en lijkt bijna een op een overgenomen uit het boek dat de echte Stallworth erover schreef in 2016. Alleen is er wat gerommeld met de tijdslijn en lijken sommige scènes voor het verhaal toegevoegd te zijn.
Een verhaal als dit leent zich bij uitstek voor een zwarte komedie maar dat is niet de kant die Lee opgaat met deze film. En dan gaat de speelduur van ruim 2 uur toch wel een beetje tegenwerken. Want ondanks dat er genoeg te genieten valt in deze film mis je toch een beetje de komische kant. Iedereen speelt in dienst van het verhaal maar deze film had een echte acteerprestatie wel goed kunnen gebruiken. Zelf Washington weet daar niets aan te veranderen.
Dat Lee tegen het einde van de film duidelijke parallellen legt met het beleid van Trump kan niemand ontgaan zijn. Als de film dan ook nog eens eindigt met authentieke beelden van de rassenrellen en demonstraties in Charlottesville in 2017 dan wordt opeens pas pijnlijk duidelijk dat er tussen de jaren 70 van de vorige eeuw en nu bar weinig veranderd is. Een einde dat je niet onberoerd zal laten en wat duidelijk maakt waarom de geëngageerde filmmaker voor deze weg gekozen heeft.
BlacKkKlansman is vanaf 23 januari te koop en te huur op het Universal label.